Przedsiębiorca może zaliczyć niezawinioną stratę w towarach handlowych, zniszczonych w wyniku pożaru, do kosztów uzyskania przychodów. Aby odliczenie straty nie wzbudziło wątpliwości organów skarbowych, należy posiadać dokumentację zdarzenia, np. protokół straconych towarów oraz protokoły lub informacje od odpowiednich służb (np. straży pożarnej, policji).

Ustawodawca pozwala na zaliczenie strat w środkach obrotowych (np. towarach handlowych) w wyniku pożaru do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem, że straty te są niezawinione przez podatnika i odpowiednio udokumentowane. Towary handlowe to wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym.

Warunki odliczenia straty

Straty w towarach handlowych można uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów, jeżeli są wynikiem zdarzeń:

1. Zwyczajnych, niezawinionych przez przedsiębiorcę (lub jego pracowników) i nie będących wynikiem niedbalstwa, naruszenia przepisów lub braku nadzoru (np. utrata ważności do spożycia, upływ terminu przydatności, zepsucie).
2. Nadzwyczajnych, których nie można przewidzieć i które występują bez względu na działania przedsiębiorcy (np. powodzie, kradzieże, pożary) – są niezależne od przedsiębiorcy i nie można ich uniknąć.

Każdorazowe zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być oceniane pod kątem:

• Całokształtu prowadzonej działalności,
• Okoliczności powstania straty,
• Udokumentowania straty,
• Podjętych działań zabezpieczających.

Konieczny protokół strat

W przypadku strat w towarach handlowych, np. w wyniku pożaru, przedsiębiorca powinien sporządzić protokół. Dokumentacja straty jest podstawowym warunkiem zaliczenia jej wartości do kosztów uzyskania przychodów. Protokół strat powinien zawierać:

• Określenie wystawcy protokołu,
• Rodzaj, ilość oraz wartość utraconych towarów,
• Przyczynę powstania straty,
• Datę sporządzenia protokołu oraz likwidacji zniszczonych towarów,
• Podpisy osób uprawnionych.

Moment potrącenia straty

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów mogą ujmować koszty uzyskania przychodów na dwa sposoby: metodą kasową (uproszczoną) lub metodą memoriałową. W przypadku strat w towarach handlowych, koszty zakupu tych towarów powinny być ujęte w podatkowej księdze przychodów i rozchodów niezwłocznie po ich otrzymaniu.

• Jeśli strata jest niezawiniona, jej wartość należy przeksięgować do kolumny 13 „Pozostałe wydatki” księgi przychodów i rozchodów. Jeśli strata jest zawiniona, nie można jej uwzględnić w rozrachunku podatkowym.

Jak rozliczyć odszkodowanie od ubezpieczyciela

Otrzymane odszkodowanie za zniszczony towar handlowy stanowi przychód z działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o PIT, przychodem z działalności gospodarczej są także otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością.

Odszkodowanie za straty w środkach obrotowych powstaje w dacie jego otrzymania (art. 14 ust. 1i ustawy o PIT). Kwotę otrzymanego odszkodowania należy ująć w kolumnie 8 „Pozostałe przychody” podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Dokumentacja przychodów powinna być oparta na dowodach potwierdzających te przychody zgodnie z par. 22 rozporządzenia w sprawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.