W kontekście przepisów dotyczących Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), świadczenie urlopowe może być wypłacane wyłącznie przez pracodawców nieobjętych ZFŚS, którzy zatrudniają mniej niż 50 pracowników. W przypadku większej liczby zatrudnionych, wypłacanie tego rodzaju świadczenia nie podlega przepisom ustawowym dotyczącym świadczenia urlopowego, co implikuje, że przekazane kwoty pracownikom nie korzystają z ulgi składkowej ZUS. Maksymalna wysokość świadczenia dla pracownika zatrudnionego na pełen etat w 2024 roku wynosi 2417,14 zł.

• Istota świadczenia urlopowego

Świadczenie urlopowe może być wypłacane przez pracodawców zatrudniających na dzień 1 stycznia mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Pracodawcy nie są zobowiązani do tworzenia ZFŚS, jednak mogą wybierać pomiędzy jego utworzeniem, tworzeniem funduszu zgodnie z przepisami ustawy o ZFŚS lub wypłacaniem świadczenia urlopowego. Jeśli nie decydują się na żadną z tych opcji, muszą poinformować pracowników o tym fakcie w ciągu pierwszego miesiąca roku kalendarzowego lub zawrzeć informację w regulaminie wynagradzania.

Ważne jest zaznaczyć, że równoczesne prowadzenie ZFŚS i wypłacanie świadczeń urlopowych nie jest możliwe. Świadczenia urlopowe wypłacane zgodnie z przepisami ustawy o ZFŚS podlegają opodatkowaniu, ale są zwolnione ze składek.

Przykładowo, jeśli firma zatrudnia 70 osób i zrezygnuje z prowadzenia ZFŚS na rzecz wypłacania świadczeń urlopowych, to świadczenie urlopowe wypłacane przez pracodawcę nie będzie traktowane jako „świadczenie urlopowe” zgodnie z ustawą o ZFŚS. W konsekwencji, nie będzie ono zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne.

• Wysokość świadczenia

Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o ZFŚS, wysokość świadczenia nie może przekroczyć odpisu podstawowego na ZFŚS. Ustawa nie określa konkretnej kwoty świadczenia, ale wyznacza górną granicę wysokości, która może być niższa, jeśli pracodawca tak postanowi.

Ważne jest, że wysokość świadczenia urlopowego nie zależy od dodatkowych czynników, takich jak wysokość wynagrodzenia czy staż pracy. Jest to kwota niezmienna dla wszystkich pracowników, z zastrzeżeniem proporcjonalności dla osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Wysokość odpisu podstawowego na jednego zatrudnionego jest obliczana na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej z poprzedniego roku lub drugiego półrocza, jeśli jest wyższe. W 2024 roku maksymalna wysokość świadczenia urlopowego wynosi 2417,14 zł.

• Warunki dla uzyskania prawa do świadczenia

Świadczenie urlopowe jest wypłacane pracownikowi raz w roku, pod warunkiem, że korzysta on w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego o długości co najmniej 14 dni kalendarzowych. Świadczenie to musi być wypłacone nie później niż w dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu.

Należy podkreślić, że prawo do świadczenia urlopowego przysługuje tylko pracownikowi, który faktycznie wykorzystał w danym roku co najmniej 14 dni kalendarzowych urlopu wypoczynkowego.

• Podstawa prawna:

Art. 3, 5 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 288)

Materiał opracowany na podstawie TAX Alert wydawnictwa Wolters Kluwer