20 maja bieżącego roku Minister Finansów, działając na podstawie Ordynacji podatkowej i dążąc do ujednolicenia stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe w zakresie zgłoszonym we wniosku, wydał ogólną interpretację dotyczącą opodatkowania VAT usług edukacyjnych świadczonych przez osoby fizyczne będące podatnikami VAT, na podstawie umów zawieranych z uczelniami. Interpretacja ta odnosi się głównie do możliwości zwolnienia z VAT dla tych usług. Dotychczasowe interpretacje indywidualne wydawane przez organy podatkowe prowadziły do rozbieżnych wniosków, co skłoniło ministra finansów do wydania interpretacji ogólnej w tej sprawie.

Kontekst problemu

W ramach działań edukacyjnych uczelnie często współpracują z osobami specjalizującymi się w różnych dziedzinach, które przekazują wiedzę studentom, uczestnikom szkół doktorskich, kursantom, czy też uczestnikom szkoleń i warsztatów. Taka współpraca odbywa się na podstawie umów, na mocy których wykładowcy opracowują program zajęć, przygotowują materiały dydaktyczne oraz prowadzą zajęcia. Kluczowym zagadnieniem stało się określenie, czy tego rodzaju usługi powinny być opodatkowane VAT, czy też mogą być z niego zwolnione.

Wyjaśnienia Ministra Finansów

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące samodzielnie działalność gospodarczą, niezależnie od celu czy rezultatu tej działalności. Działalność ta obejmuje wszelkie działania producentów, handlowców, usługodawców, a także osób wykonujących wolne zawody, pod warunkiem, że są one prowadzone w sposób ciągły i zarobkowy.

Jednakże, w myśl art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, za działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, których przychody zostały sklasyfikowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, jeżeli między wykonującym a zlecającym istnieje stosunek prawny dotyczący warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich.

W świetle powyższego Minister Finansów zaznaczył, że wyłączenie z opodatkowania VAT jest możliwe w sytuacjach, gdy przychody z danej działalności są wymienione w przepisach ustawy o CIT, a także gdy między wykonującym a zlecającym istnieje stosunek prawny zbliżony do stosunku pracy. Oznacza to, że jeśli wynagrodzenie wykładowców za świadczone usługi jest traktowane jako przychód, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, to usługi te nie będą podlegać opodatkowaniu VAT, ponieważ nie są uznawane za działalność gospodarczą.

Jednak Minister Finansów w ogólnej interpretacji uznał, że zewnętrzni wykładowcy będący podatnikami VAT, zawierający umowy z uczelniami na świadczenie usług edukacyjnych, nie są objęci zwolnieniem z VAT. Mimo że współpracują oni z uczelniami i świadczą usługi edukacyjne, nie spełniają wymogów podmiotowych, nie będąc jednostkami oświatowymi, uczelniami, jednostkami naukowymi Polskiej Akademii Nauk ani instytutami badawczymi.

Zwolnienie z VAT dla usług ściśle związanych z usługą podstawową również nie obejmuje tych wykładowców, ponieważ nie świadczą oni usługi podstawowej. Zwolnienie z VAT dla prywatnych nauczycieli nie dotyczy sytuacji, w której nauczyciel świadczy usługi na rzecz podmiotu trzeciego, który wypłaca mu wynagrodzenie za nauczanie w ramach systemu edukacyjnego administrowanego przez ten podmiot.

Podsumowanie

Wykładowcy i nauczyciele akademiccy powinni zapoznać się z nową interpretacją ogólną i ocenić jej wpływ na ich działalność. Choć zastosowanie się do tej interpretacji nie jest obligatoryjne, to jej nieuwzględnienie może zwiększyć ryzyko sporu z organami podatkowymi, co może prowadzić do niekorzystnych dla nich rozstrzygnięć.

Interpretacja ogólna Ministra Finansów dotycząca opodatkowania VAT usług edukacyjnych świadczonych przez osoby fizyczne będące podatnikami VAT na podstawie umów zawieranych z uczelniami (nr PT1.8101.1.2024).

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 361).