Ustawodawca wprowadził zmiany w zasadach powiadamiania urzędów pracy o zatrudnieniu obywateli Ukrainy. Skrócenie terminu na dokonanie takiego powiadomienia z 14 do 7 dni to tylko jedna z wielu nowości, które weszły w życie 1 lipca br.

Po pełnoskalowej, rosyjskiej inwazji na Ukrainę, do Polski napłynęło wielu uchodźców. Znaczna część z nich, podobnie jak obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski przed 24 lutego 2022 r., podjęła pracę. Niedawno weszła w życie ustawa zmieniająca niektóre zasady zatrudniania obywateli Ukrainy. Nowe regulacje są istotne przede wszystkim dla pracodawców, którzy muszą powiadamiać urzędy pracy o zatrudnieniu pracowników z Ukrainy. Jakie dane należy przekazać urzędowi? Jak dokonać takiego powiadomienia?

 Nowe wymagania związane z zatrudnieniem

Od 1 lipca br. zatrudnienie obywatela Ukrainy będzie możliwe tylko wtedy, gdy zostaną spełnione następujące warunki:

•  Obywatel przebywa legalnie na terytorium Polski lub jego pobyt zostanie uznany za legalny.
• Pracodawca powiadomi właściwy terytorialnie powiatowy urząd pracy o zatrudnieniu w ciągu 7 dni od dnia powierzenia pracy obywatelowi Ukrainy.
•  Wymiar czasu pracy lub liczba godzin nie będzie niższa niż wskazana w powiadomieniu.
• Obywatel Ukrainy będzie otrzymywał wynagrodzenie nie niższe niż wskazane w powiadomieniu. Dopuszczalne jest również przekazanie w powiadomieniu dokładnych zasad ustalania wynagrodzenia. Jego wysokość zawsze musi być zwiększana proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy lub liczby godzin.
• Wynagrodzenie otrzymywane przez obywatela Ukrainy będzie odpowiadało przepisom o minimalnym wynagrodzeniu za pracę („najniższej krajowej”), o ile przepisy te mają zastosowanie w danym przypadku.

Powiadomienie można złożyć za pośrednictwem portalu praca.gov.pl. Dotychczas termin na złożenie takiego powiadomienia wynosił 14 dni i nadal ma zastosowanie w przypadkach, gdy jego bieg rozpoczął się przed 1 lipca br.

Kontynuacja zatrudnienia

W przypadku kontynuacji zatrudnienia obywateli Ukrainy, którzy zmienili podstawę pobytu w Polsce na pobyt czasowy, nie będzie konieczności rozwiązywania poprzedniej umowy i zawierania nowej. Ustawodawca dopuścił kontynuowanie stosunku pracy w takich sytuacjach.

Obowiązek ponownego powiadomienia

Jednorazowe powiadomienie może być niewystarczające. Pracodawca powinien ponownie powiadomić urząd pracy, jeśli:

•  Zmienił się rodzaj umowy między podmiotem powierzającym pracę a obywatelem Ukrainy.
• Zmieniło się stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy.
• Zmniejszono wymiar czasu pracy lub liczbę godzin pracy określoną w poprzednim powiadomieniu.
•  Obniżono miesięczną lub godzinową stawkę wynagrodzenia określoną w powiadomieniu.

Katalog ten ma charakter zamknięty, co oznacza, że inne okoliczności nie prowadzą do obowiązku ponownego powiadamiania urzędu pracy.

Udostępnianie danych organom państwowym

Ostatnia nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy wprowadza mechanizmy, na mocy których dane przekazywane przez pracodawców będą udostępniane określonym organom państwowym, tj.:

• Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
• Państwowej Inspekcji Pracy,
• Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej,
• Straży Granicznej,
• Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych,
• Głównemu Urzędowi Statystycznemu.

Bez wątpienia ułatwi to kontrolę prawidłowości zatrudniania obywateli Ukrainy.

Podstawa prawna

– Art. 1 pkt 14 ustawy z 15 maja 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r., poz. 854).